تاثیر بازی های رایانه ای و تلویزیون بر کودکان

امروزه بسیاری از کودکان ، نوجوانان و حتی بزرگسالان زمان زیادی را برای بازی های رایانه ای اختصاص می دهند .

امروزه بسیاری از کودکان ، نوجوانان و حتی بزرگسالان زمان زیادی را برای بازی های رایانه ای اختصاص می دهند . این بازی های با گرافیک فوق العاده و استفاده از موضوعات مهیج توانسته کشش و علاقه کودکان و نوجوانان را به سمت خود متمایل کند به نحوی که ساعت های زیادی را صرف بازی های رایانه ای می کنند . روانشناسان کودک معتقد هستند که این بازی های رایانه ای می توانند آموزه های بسیاری بر کودکان داشته و آنها را در جهت مثبت و منفی هدایت نماید . آثار مخرب بازی های رایانه ای نسبت به محاسن آن بسیار زیاد می باشد تا حدی که تاثیرات آن می تواند تا سالها گریبانگیر کودک بماند . از این جهت وظیفه والدین و مربیان مدرسه در مقابل ارائه آگاهی و بررسی بازی هایی که کودکان از آن استفاده می کنند بسیار حائز اهمیت می باشد .

متاسفانه در کشور ما سازنده گانه بازی های رایانه نتوانسته اند تا نیاز کودکان را با تولید بازی هایی متناسب با سلیقه و فرهنگ کشورمان تولید نمایند از این رو بیشتر کودکان تمایل به استفاده از بازی های رایانه ای که در کشور های غربی تولید و پخش می شود ، دارند . بازی های رایانه ای به چند بخش تقسیم می شوند که شامل : بازی های تخیلی ، بازی های فکری ، بازیهای ورزشی ، بازی های جنگی و بازی های تخیلی می باشد . در مراکز روانشناسی و مشاوره از بررسی بازی هایی که کودک انجام می دهند و بیشتر تمایل به استفاده دارد برای تشخیص نوع اختلال کودک و یافتن دلایل آن استفاده می شود . بسیاری از کودکان متاسفانه از بازی هایی استفاده می کنند که متناسب با سن آنها نیست و سلامت روانی آنها را با خطر می اندازد .

محاسن بازی های رایانه ای

-         باعث افزایش توانایی کودک در استفاده از چشم و دست به صورت هم زمان می گردد .

-         یادگیری از طریق بازی های رایانه ای بسیار راحت تر و سریع تر اتفاق می افتد .

-           نقاشی کردن با بازی های رایانه ای می تواند میزان کثیف کردن دست ، بدن و محیط کودک را کاهش دهد .

-         کودکان با کمک بازی های رایانه ای می توانند وارد دنیایی شوند که کنترل آن را خود بر عهده گیرند .

مضرات بازی های رایانه ای

آسیب های جسمی : نگاه کردن به صفحه مانیتور باعث وارد آمدن فشار به چشم کودک شده و در طی دراز مدت باعث کاهش بینایی وی می گردد . همچنین به دلیل آن که کودک ساعت ها به شکل ثابت برای بازی در یک جا می نشیند به ستون فقرات وی آسیب وارد شده و برای شکل گیری استخوان های وی بسیار مضر می باشد . کودکانی که دچار صرع می باشند معمولا در زمان استفاده از باری های رایانه ای دچار سر گیجه و تهوع گشته و برای اختلال آنها مشکلات زیادی ایجاد می شود .

آسیب های روانی :

-         با توجه به سخت تر شدن شرایط زندگی در کشور و نیاز خانواده ها برای تلاش بیشتر در جهت رفع مشکلات مالی ، در بسیاری از خانواده ها ، والدین زمان زیادی برای گذراندن وقت در کنار یکدیگر نداشته و در این میان مشاور خانواده استفاده از تلویزیون و بازی های رایانه ای را مسئله ای جدی می داند .

-         تغییر آموزه های اجتماعی و فرهنگی یکی دیگر از آسیب هایی می باشد که بهترین روانکاو تهران به آن توجه می کند . رفتار های پرخاشگرانه ، جنگیدن مداوم برای رشد و ارتقاع همچنین قهرمان دانستن شخصیت هایی که مخالف با فرهنگ های جامعه حرکت می کنند از دیگر مسائلی می باشد که کودکانی که از بازی های رایانه ای استفاده می کنند با آن رو به رو هستند .

-         بازی های رایانه ای به شکلی برای کودکان تهیه می شوند که دارای جذابیت بالایی باشند از همین جهت بسیاری از کودکان به جای رسیدگی به تکالیف خود به بازی کردن مشغول شده و دچار افت تحصیلی می گردند .

-         کودکانی که به جای صرف وقت با همسالان خود از بازی های رایانه ای استفاده می کنند ، مهارت های اجتماعی کمتری نسبت به دیگران داشته و از زندگی اجتماعی جدا می شوند . این کودکان معمولا در جوامع بسیار گوشه گیر بوده و مهارت های اجتماعی کمتری از خود نشان می دهند .

روانشناس کودک استفاده کودکان از بازی های رایانه ای را تحت نظارت دقیق والدین جایز دانسته به شرط آن که از این بازی های در زمان مشخص و مثلا به عنوان ابزاری برای تشویق کودک استفاده گردد . باید توجه داشت متخصص مشاور کودک در کلینیک روانشناسی به والدین توصیه می کند تا بازی هایی را که کودک می خواهد انجام دهد را مورد بررسی قرار دهند و سعی نمایند از بازی هایی استفاده کنند که به جای خشونت ، مهارت های فکری کودک را افزایش دهد .

کودکان در سنین پایین قابلیت تمایز بین واقعیت و بازی را نداشته و در بسیاری از مواقع تلاش می کنند تا کارهایی را که در بازی انجام داده اند را به شکل واقعی در دنیای حقیقی نیز انجام دهند . بیان این نکته و نشان دادن بین دنیای خیال و دنیای واقعی از وظایف اصلی والدین می باشد که باید به آن توجه کنند . زیرا عدم توجه به این مسئله می تواند باعث آسیب رساندن کودک به خود و دیگران همچون خواهر و برادر کوچکتر شود . بسیاری از متخصصین بر این اعتقاد هستند که ریشه بسیاری از آسیب های روانی افراد را می توان در بازی هایی که آنها در کودکی انجام می دادند یافت زیرا این بازی ها نمایی از دنیای بزرگسالی را در ذهن کودک ترسیم نموده است .

نویسنده : غزاله البهشتی

تلفن : 22607317

        22593216